Odszkodowanie za straty moralne – kiedy przysługuje?

Odszkodowanie za straty moralne, to obok odszkodowań za poniesione straty materialne, najczęściej przyznawana przez sądy forma rekompensaty. Aby jednak uzyskać tego rodzaju świadczenie, niezbędne jest spełnienie kilku warunków oraz zgromadzenie niezbędnej dokumentacji. Czym w ogóle są straty moralne? Kiedy w ich przypadku można liczyć na odszkodowanie i co należy zrobić, by otrzymać pieniądze?

Przyjęło się, że odszkodowanie należy się osobom, które w wyniku jakiegoś zdarzenia poniosły przede wszystkim straty materialne lub fizyczne. Tymczasem, bardzo często zdarza się, że poza utratą różnego rodzaju dóbr o określonej wartości pieniężnej, często pojawiają się również szkody niematerialne. Za takie należy uznać właśnie straty moralne. W ogólnym rozumowaniu, mają one związek z emocjami oraz ludzką psychiką. Wynik jakiegokolwiek tragicznego wydarzenia, który niekorzystnie wpływa na zdrowie psychiczne osoby poszkodowanej, może zostać uznany przez sąd właśnie jako strata moralna. Co ważne – przysługuje za nią w takim przypadku odpowiedniej wielkości odszkodowanie, a będąc bardziej precyzyjnym – zadośćuczynienie. Jego wysokość zależy od wielkości doznanej krzywdy, stopnia cierpień psychicznych oraz czasu ich trwania. Niestety, mimo tego, że sądy coraz przychylniej przyznają wysokie świadczenia za straty moralne, udowodnienie ich poniesienia wymaga cierpliwości oraz zgromadzenia odpowiedniej dokumentacji.

Przykłady strat moralnych

Straty moralne mogą przybrać różną formę. Nie ma tak naprawdę jednego schematu możliwych szkód, które kwalifikuje się w ten sposób. Stratą moralną będzie np. załamanie nerwowe będące wynikiem utraty możliwości wykonywania jakiegoś zawodu lub uprawiania sportu. Innym przykładem jest uszczerbek na psychice wywołany śmiercią kogoś bliskiego (chociażby rodziców). Za stratę moralną uznaje się także obniżoną samoocenę, będącą następstwem oszpecenia ciała czy mobbingu. Do skrajnych przypadków szkód niematerialnych zalicza się też zespół stresu pourazowego (PTSD). Przykładów strat moralnych można wymienić mnóstwo, a uznanie ich za kwalifikujące się do otrzymania zadośćuczynienia w głównej mierze zależy od przedstawionego w sądzie materiału dowodowego.

Niezbędne dokumenty

Jak zostało wspomniane, sprawy dotyczące odszkodowań za straty moralne, są z reguły dość trudne do udowodnienia. Absolutną podstawą jest zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji. W pierwszej kolejności osoba poszkodowana powinna przygotować specjalnie oświadczenie krzywdy. To pismo o osobistym charakterze wskazujące na psychiczne oraz emocjonalne konsekwencje określonego zdarzenia. Oświadczenie powinno przedstawiać, jak tragiczne zajście odbiło się na życiu prywatnym oraz zawodowym poszkodowanego, a także z jakimi niedogodnościami się to wiązało.

Niezbędne jest też przedstawienie w sądzie dokumentów wystawionych od lekarza psychiatry. To na ich podstawie sąd może stwierdzić, że przedstawiony przez poszkodowanego stan rzeczy ma faktycznie miejsce. Im więcej tego rodzaju zaświadczeń zostanie zgromadzonych, tym większa szansa na uzyskanie odpowiedniego świadczenia.

Jak oszacować wysokość odszkodowania za straty moralne?

Wysokość odszkodowania za straty moralne ma charakter uznaniowy. Nie ma żadnych sztywnych widełek z kwotami, jakie należą się poszkodowanemu w danej sytuacji. Sąd musi indywidualnie przeanalizować konkretny przypadek, zwrócić uwagę na wiek osoby starającej się o świadczenie, wziąć pod uwagę rodzaj traumy, z jaką się zmaga, a także czas jej trwania.

Odszkodowanie za straty moralne ma jeden główny cel – stanowi ono realną pomoc dla poszkodowanego, by był on w stanie w możliwie najkrótszym czasie odnaleźć się w nowej dla niego rzeczywistości, jaka nastała po przeżyciu tragicznego zdarzenia.

Odszkodowanie za straty moralne – dlaczego warto zwrócić się po pomoc prawną?

Samodzielna walka w sądzie o uzyskanie odszkodowania może być długa, a w przypadku braku doświadczenia prawniczego, istnieje duże ryzyko niepomyślnego jej zakończenia. Dlatego od razu warto zwrócić się po pomoc do doświadczonego na tym gruncie prawnika. Pomoże on skompletować niezbędną dokumentacje, doradzi, jak sporządzić np. wspomniane oświadczenie krzywdy, a także oszacuje, jakie są realne szanse na uzyskanie żądanych świadczeń.