Postępowanie układowe – czym jest? Kiedy okazuje się pomocne?

Sytuacja finansowa przedsiębiorstwa bywa niezwykle zmienna. Nawet najbardziej prosperujący i prężnie rozwijający się biznes może w pewnym momencie popaść w poważne tarapaty, które będą skutkować niewypłacalnością. Ta staje się najbardziej problematyczna, gdy firma posiada zobowiązania pieniężne wobec kontrahentów, innych firm czy własnych pracowników. Sposobów na uratowanie przedsiębiorstwa i jednocześnie wyjście z dołka finansowego jest wiele. Bardzo pomocnym rozwiązaniem, które pozwala na uniknięcie ogłoszenia upadłości, nierzadko bywa przeprowadzenie postępowania układowego. Co to takiego?

W momencie, gdy firma znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, bardzo częstym krokiem podejmowanym np. przez zarząd takiego przedsiębiorstwa, jest decyzja o wszczęcie restrukturyzacji. W dużym uproszczeniu, terminem tym określa się proces wprowadzania zmian w strukturze, działalności lub finansach przedsiębiorstwa w celu poprawy jego efektywności, rentowności lub sytuacji finansowej. Może obejmować różne działania, takie jak redukcja kosztów, zmianę modelu biznesowego, sprzedaż części aktywów, przekształcenia organizacyjne czy negocjacje z wierzycielami w celu uelastycznienia warunków spłaty posiadanego przez przedsiębiorstwo zadłużenia.

Restrukturyzację przeprowadza się więc po to, by zapewnić stabilność finansową firmy, szczególnie w sytuacji, gdy istnieje realne zagrożenie bankructwa. Istnieje kilka rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych. Jednym z nich jest właśnie postępowanie układowe.

Postępowanie układowe – co to takiego?

Przepisy ogólne o postępowaniach restrukturyzacyjnych i ich skutkach określa ustawa z 15 maja 2015 roku Prawo restrukturyzacyjne.

Wyróżnia się cztery główne typy procedur restrukturyzacyjnych. Są to:

• postępowanie o zatwierdzenie układu,
• przyspieszone postępowanie układowe,
• postępowanie układowe,
• postępowanie sanacyjne.

Zasadniczo każda z tych procedur różni się od siebie czasem trwania, zakresem praw i obowiązków dłużnika, a także stopniem ochrony przeciwegzekucyjnej tego ostatniego. Jak zatem można wywnioskować, o rodzaju przeprowadzanego postępowania restrukturyzacyjnego decyduje przede wszystkim indywidualna sytuacja przedsiębiorstwa, a w szczególności jej kondycja finansowa.

Jednocześnie celem każdego typu restrukturyzacji jest uregulowanie zobowiązań wobec wierzycieli i uniknięcie bankructwa firmy.

Postępowanie układowe wyróżnia się tym, że umożliwia dłużnikowi zawarcie układu z wierzycielami po sporządzeniu i zatwierdzeniu spisu wierzytelności. Rozwiązanie to może być przeprowadzone, jeżeli suma wierzytelności spornych przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że postępowanie układowe, jak wskazuje jego nazwa, ma za zadanie wypracować wspólny układ między dłużnikiem a jego wierzycielami, który doprowadzi do możliwie najszybszej spłaty wszystkich zobowiązań finansowych.

Etapy postępowania układowego

Postępowanie układowe rozpoczyna się od złożenia wniosku do sądu o otwarcie postępowania. Co ważne – do tego dokumentu należy dołączyć przygotowane już plan restrukturyzacyjny oraz niezbędny spis wierzytelności. Pierwszy z nich to nic innego, jak opracowana pisemnie strategia, przedstawiająca działania mające na celu poprawę sytuacji ekonomicznej i finansowej przedsiębiorstwa. Z kolei spis wierzytelności to dokument sporządzany w postępowaniu restrukturyzacyjnym, który zawiera wykaz wszystkich wierzytelności przysługujących wierzycielom wobec dłużnika na dzień otwarcia postępowania. Jego celem jest ustalenie zakresu zobowiązań dłużnika i umożliwienie wierzycielom udziału w postępowaniu.

Sam wniosek powinien spełniać formalne wymogi pisma procesowego. Ponadto, należy w nim uprawdopodobnić zdolność dłużnika do bieżącego zaspokajania kosztów postępowania układowego oraz wszelkich zobowiązań powstałych w wyniku tego procederu po dniu jego otwarcia.

Wniosek wraz z wyżej opisanymi załącznikami zostaje następnie rozpatrzony przez sąd, który wydaje postanowienie co do otwarcia postępowania układowego. Jeśli przedłożona dokumentacja nie budzi wątpliwości, sąd decyduje o rozpoczęciu tzw. postępowania właściwego. Jego najważniejszym elementem jest zwołanie zgromadzenia wierzycieli oraz przeprowadzenie głosowania nad układem. Jeśli ten zostanie przyjęty, musi zostać zaakceptowany przez sąd. Dopiero wydanie w tej kwestii postanowienia wciela w życie założenia postępowania układowego.

Z punktu widzenia wierzyciela ogromną rolę odgrywa głosowanie. To właśnie na tym etapie podmioty ubiegające się o odzyskanie swoich pieniędzy, mają możliwość wyrażenia swojej zgody bądź wątpliwości co do charakteru zaproponowanego układu. Jeżeli bowiem układ zostanie zaakceptowany, staje się też wiążący.

Należy pamiętać, że sąd restrukturyzacyjny nie ma prawa do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia układu na podstawie własnego uznania. Taka sytuacja może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy zaproponowany układ jest sprzeczny z obowiązującym prawem lub gdy jego warunki rażąco naruszają interesy wierzycieli, którzy głosowali przeciw układowi i zgłosili co do niego swoje zastrzeżenia.

Postępowanie układowe a inne typy postępowań restrukturyzacyjnych

Postępowanie układowe wyróżnia się na tle innych rodzajów postępowań restrukturyzacyjnych, takich jak postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe czy postępowanie sanacyjne, głównie zakresem swojej ochrony i stopniem ingerencji sądu.

W porównaniu do przyspieszonego postępowania układowego oraz postępowania o zatwierdzenie układu, suma wierzytelności spornych może przekraczać 15%. Ponadto postępowanie o zatwierdzenie układu (określane czasem jako uproszczona restrukturyzacja) rozpoczyna się w momencie obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Rola sądu jest więc w tym przypadku dużo bardziej ograniczona i sprowadza się do weryfikacji legalności przebiegu całego procesu.

Z kolei w porównaniu postępowania sanacyjnego, które wiąże się z daleko idącą ingerencją sądu i zarządcy w działalność firmy, postępowanie układowe pozwala dłużnikowi zachować kontrolę nad przedsiębiorstwem. Jest więc rozwiązaniem bardziej elastycznym, ale również mniej radykalnym, skierowanym do firm, które nie wymagają głębokiej restrukturyzacji operacyjnej.

Kiedy opłaca się skorzystać z postępowania układowego?

Postępowanie układowe opłaca się wykorzystać w sytuacji, gdy przedsiębiorstwo znajduje się w trudnej sytuacji finansowej, ale nadal ma realne perspektywy kontynuowania działalności po restrukturyzacji zobowiązań. Trudno jednocześnie skonstruować uniwersalne przesłanki, które świadczyłyby o tym, że postępowanie układowe byłyby dla danego przedsiębiorstwa idealnym rozwiązaniem. W przypadku rozważania różnych opcji postępowań restrukturyzacyjnych, niezwykle istotne jest dokładnie przeanalizowanie indywidualnej sytuacji finansowej firmy i jej zadłużenia.

Warto zdawać sobie sprawę, że postępowanie układowe ma za zadanie przynieść obu stronom, tzn. dłużnikowi i jego wierzycielom korzyści. Ten pierwszy może w ten sposób uniknąć bankructwa i upadłości, z kolei ci drudzy otrzymują realne szanse na odzyskanie wszystkich swoich należności pieniężnych.

Postępowanie układowe a profesjonalna pomoc prawna

Aby postępowanie układowe było skuteczne i przyniosło spodziewane efekty, musi być prawidłowo zaplanowane i wdrożone. Tu cenna będzie profesjonalna pomoc prawna. Już na etapie kompletowania dokumentacji i składania wniosku o otwarcie postępowania, wsparcie doświadczonego prawnika okazuje się często nieocenione.

Jeśli potrzebują Państwo pomocy prawnej przy postępowaniu układowym, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Oferujemy kompleksową obsługę na tym gruncie na każdym etapie opisywanego procesu. Bez względu na to, czy są Państwo dłużnikami czy wierzycielami, zapewniamy profesjonalne i pełne wsparcie prawnicze.

Dowiedz się więcej: https://www.sobotajachira.pl/pomoc-przedsiebiorcom/

biuro@sobotajachira.pl

71 737 37 22

Kancelaria prawna Sobota Jachira