Rozwód z orzeczeniem o winie – w jakich sytuacjach warto walczyć o taki wyrok?

Małżonkowie decydują się na rozwód z różnych powodów. Jeśli para jest zgodna co do tego, że kontynuowanie wspólnego pożycia nie ma większego sensu i nie wynika to z ewidentnej winy którejkolwiek ze stron, wówczas rozwiązanie sformalizowanego prawnie związku przebiega dość sprawnie. Wszystko komplikuje się jednak, gdy rozpad małżeństwa wynika z nagannego zachowania jednego z małżonków. Druga, poszkodowana, strona chce najczęściej w takiej sytuacji uzyskać rozwód z orzeczeniem o winie dotychczasowego życiowego partnera. Trzeba jednak pamiętać, że tego rodzaju sprawy są niezwykle skomplikowane i mogą wiązać się z nieprzyjemnymi oraz bolesnymi przeżyciami. Co można zyskać, gdy sąd ustali, że winę za rozpad małżeństwa ponosi tylko jedna strona? W jakich sytuacjach warto walczyć o taki wyrok?

Rozwód z orzeczeniem o winie możliwy jest do uzyskania, gdy sąd stwierdzi, że za rozpad małżeństwa odpowiada któryś z małżonków. Winą w takim przypadku określa się takie działanie lub zaniechanie, które narusza obowiązki zdefiniowane przepisami prawa, zasady współżycia społecznego itd. Co ważne, takie czynności muszą doprowadzić do trwałego i całkowitego rozpadu małżeńskiego pożycia. Ponadto, zachowanie winnego małżonka musi zostać uznane za zawinione, czyli zależne od jego woli. To oznacza, że sąd nie ogłosi rozwodu z orzeczeniem o winie, jeśli do rozpadu małżeństwa przyczyniła się np. choroba. Warunkiem koniecznym do przypisania małżonkowi winy za rozkład pożycia jest istnienie związku przyczynowego pomiędzy jego zachowaniem a rozkładem pożycia.

W praktyce na rozwody ze wskazaniem winnego decydują się małżeństwa, w których doszło do zdrady oraz szeroko pojętej nielojalności. Oprócz tego, do najczęstszych przyczyn takiego zakończenia sformalizowanych związków zalicza się alkoholizm jednego z partnerów, przemoc, hazard czy marnotrawienie rodzinnego majątku.

Rozwód z orzeczeniem o winie – możliwe wyroki

Składając pozew rozwodowy, można wnioskować o to, by sąd orzekł o zakończeniu małżeństwa z wyłącznej winy współmałżonka, z winy obu stron lub by w ogóle nie rozpatrywał tego, kto doprowadził do rozpadu wspólnego pożycia.

Jeśli dana osoba zdecyduje się złożyć pozew o rozwód z orzeczeniem o winie, musi liczyć się z tym, że istnieje kilka możliwych scenariuszy zakończenia sprawy. W najlepszym przypadku sąd ogłosi rozwiązanie związku małżeńskiego, a odpowiedzialnością za to obarczy współmałżonka powoda. Możliwe jest jednak poniesienie porażki – ma to miejsce wtedy, gdy winnym rozpadu pożycia wskazana zostaje ta osoba, która wnioskowała o rozwód.

Zdarzają się także orzeczenia sądu o winie obu stron. Wówczas mąż i żona są po równo obarczeni odpowiedzialnością za rozpad ich związku. Bywa również tak, że nikt nie jest wskazywany jako winny bądź sąd nie ma podstaw do tego, by uznać którąkolwiek ze stron na bezpośrednio odpowiedzialną za taki stan rzeczy.

Rozwód z orzeczeniem o winie – konsekwencje

Orzeczenie rozwodu o winie danej osoby rodzi bardzo poważne konsekwencje prawne. Chodzi przede wszystkim o obowiązek alimentacyjny między byłymi małżonkami. Mówiąc wprost – osoba uznana za winną rozpadu sformalizowanego związku, może zostać zobligowana do płacenia tego rodzaju świadczenia na rzecz ekspartnera. Tu jednak muszą zaistnieć pewne przesłanki. Alimenty na rzecz drugiego małżonka mogą zostać przyznane tylko w dwóch sytuacjach:

• na żądanie  małżonka, który znajduje się w niedostatku, a nie został on uznany za wyłącznie winnym rozkładu pożycia,
• na żądanie małżonka, jeśli jeden z małżonków zostaje uznany wyłącznie winnym, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.

Należy pamiętać, że obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednak gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa  z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży ten termin.

Nie należy też przeceniać mocy rozwodu z orzeczeniem o winie. Takie zakończenie sprawy nie ma wpływu np. na alimenty na rzecz dzieci. Również wysokość tego świadczenia jest niezależna od tego, czy sąd uzna którąkolwiek ze stron odpowiedzialną za rozpad pożycia. To samo tyczy się ewentualnego podziału majątku czy władzy rodzicielskiej.

Rozwód z orzeczeniem o winie – kiedy zatem warto?

Złożenie pozwu o rozwód z wnioskiem o wskazaniu winnego rozpadu małżeństwa może okazać się korzystne, jeśli dany partner ma całkowitą pewność co do swojej niewinności (np. dana osoba odkryła zdradę małżonka) i jednocześnie wie, że rozstanie będzie wiązać się ze znacznym pogorszeniem własnej sytuacji finansowej. Wówczas orzeczenie o winie będzie fundamentem do przyznania odpowiednich świadczeń pieniężnych.

Często też osoby składające taki pozew liczą na pewnego rodzaju satysfakcję. W ten sposób chcą odegrać się na małżonku, który doprowadził do zakończenia ich związku. Tu trzeba mieć jednak świadomość, że takie postępowanie nie zawsze warte jest zachodu. Sprawy rozwodowe z orzeczeniem o winie potrafią przeciągać się miesiącami (szczególnie przy aktualnym obłożeniu sądów), a na dodatek dla sporej grupy ludzi wiąże się z bardzo nieprzyjemnymi przeżyciami. Aby sąd miał pewność, z czyjej winy faktycznie dane małżeństwo się rozpadło, będzie chciał poznać wszelkie dowody zaniechań czy czynów, które doprowadziły do takiego stanu rzeczy. Niezbędne więc będzie przedstawienie różnego rodzaju materiałów, które o tym poświadczą, a także zeznań świadków. To procesy bardzo skomplikowane i na wielu poziomach trudne. Warto mieć tego świadomość, zanim przedłoży się przed sądem odpowiedni pozew.