Rygor natychmiastowej wykonalności jest tą instytucją prawną, która daje możliwość znacznego przyspieszenia procedury dochodzenia przysługujących nam roszczeń. Jak jednak działa? Czy orzeczenie tego rodzaju rygoru jest możliwe w przypadku każdej sprawy? Co jeszcze warto wiedzieć o tym rozwiązaniu?
Każde orzeczenie sądu staje się wykonalne dopiero po uprawomocnieniu, czyli w momencie, gdy co do orzeczenia nie przysługuje już żaden środek odwoławczy lub inny zwyczajny środek zaskarżenia. Od tej zasady istnieją jednak pewne wyjątki. Niektóre wyroki stają się wykonalne jeszcze przed uprawomocnieniem. Dzieje się tak, gdy sąd zadecyduje o nadaniu im opisywanego w niniejszym artykule rygoru natychmiastowej wykonalności. W praktyce oznacza to, że wyrok pierwszej instancji wystarcza do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Na skutki takiej decyzji nie wpływa fakt wniesienia przez pozwanego apelacji od wyroku.
Czemu ma służyć rygor natychmiastowej wykonalności?
Rygor natychmiastowej wykonalności ma za zadanie usprawnić procedurę prawną w zakresie dochodzenia zaległych należności od nierzetelnych kontrahentów. Dzięki temu powód może od razu wystąpić o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności i wszcząć postępowanie egzekucyjne. W wielu przypadkach może to być niezwykle ważne rozwiązanie, które może danym podmiotom zagwarantować np. płynność finansową.
Co ważne – natychmiastowa wykonalność, podobnie jak orzeczenie prawomocne, stanowią tak zwany tytuł egzekucyjny. Aby doszło do wszczęcia procedury egzekucyjnej, niezbędne jest nadanie przez sąd w odrębnym postępowaniu wspomnianej klauzuli wykonalności.
Sprawdź: Naruszenie dóbr osobistych – na czym polega?
Czy rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany każdej sprawie?
Nie. Takie rozwiązanie dotyczy jedynie wyroków, które można wykonać w drodze egzekucji komorniczej. Warto jednocześnie wiedzieć, że rygor natychmiastowej wykonalności może być wydany z urzędu, fakultatywnie lub na wniosek strony.
Art. 333 k.p.c. jasno wskazuje sytuacje, w których natychmiastowa wykonalność nadawana jest z urzędu. Mowa tu konkretnie o:
- zasądzonych alimentach – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż trzy miesiące,
- przypadkach, gdy zasądzone zostaje roszczenie uznane przez pozwanego,
- przypadkach, gdy wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.
Sąd może też nadać rygor natychmiastowej wykonalności fakultatywnie. Dotyczy to sytuacji, gdy:
- zasądza należność z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona, a także
- jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.
W pozostałych przypadkach (kwalifikujących się do tego rozwiązania) rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany danemu wyrokowi na wniosek strony. Ten powinien wpłynąć przed zakończeniem rozprawy. Aby jednak do takiej decyzji sądu mogło dojść, musi zajść jedna z dwóch przesłanek:
- opóźnienie uniemożliwia lub znacznie utrudnia wykonanie wyroku,
- opóźnienie naraża powoda na szkodę.
Wniosek obok powoda może wnieść interwenient uboczny i prokurator.
Rygor natychmiastowej wykonalności – podsumowanie
Rygor natychmiastowej wykonalności to bardzo korzystny instrument prawny dla wierzycieli. Dzięki niemu istnieje realna szansa na szybsze odzyskanie swoich należności finansowych. Jeśli zastanawiają się Państwo nad złożeniem wniosku o nadanie wyrokowi takiego trybu, zachęcamy do kontaktu z naszą Kancelarią. Oferujemy m.in. przygotowanie poprawnego pod względem formalnym pisma procesowego i pełną konsultację prawną.
Kancelaria prawna Sobota Jachira – Radca prawny Wrocław